JORWERT
Jorwert ligt in het hart van het vroegst bewoonde
terpengebied van Friesland. Aangetoond is dat voor het ontstaan van de Middelzee de kleistreek 
god Frijer
die bij de Friezen hoog in ere stond. Uit oude
geschriften en oorkonden is goed af te leiden hoe de huidige naam; Jorwert (1524) tot stand is gekomen door de eeuwen heen. Ewerwirdt, Jorwirg, Jorrert, Joerwert, Jorwerth (1403), Jorwird (1512).
Het gebied rond Jorwert
was voor een belangrijk deel opnieuw gevormd door de Middelzee.
Jorwert zelf lag op veilige afstand van de
veranderlijke kuststrook en raakte in verval toen de Middelzee
werd ingepolderd.
De kerk van Jorwert
kreeg in de late Middeleeuwen het seendrecht
(kerkelijke rechtbank) en was de hoofdkerk van dit gebied. Jorwert
was het centrum van de wereldlijke en geestelijke rechtspraak, hoofddecanaat.
De term “seend” is afgeleid van synode. Een seend behandelde zaken rond ontucht en overspel, maar
behandelde ook aanklachten wegens ketterij en deed aan de bestrijding van
hekserij.
Baarderadeel
|
Wapen |
Jorwert
maakte in de periode 1636-1916 deel uit van de Grietenij Baarderadeel. Baarderadeel was
de vierde grietenij van Westergo (1369). De sterren
in het wapen zijn waarschijnlijk afkomstig uit de familiewapens van Aylva en Heringa. De adelaar is een veel voorkomend
symbool in zowel Friese persoons- als overheidswapens. Van
1916 tot 1983 werd de Grietenij Baarderadeel
omgezet naar de gemeente Baarderadeel. In 1984 werd
de gemeente Baarderadeel samengevoegd met de
gemeente Hennaarderadeel tot het huidige
Littenseradiel. |
|
|
|
Wapen |
Het wapen van Jorwert symboliseert de twee voormalige landhuizen in het
dorp als twee gouden torens. De blauwe paal is de Jorwerdervaart.
De eikel komt uit het wapen van de familie Hettinga
(van de Hesens state) en de adelaarskop komt uit
het wapen van de familie Fons (van de Fons state). De ruiten in het
schildhoofd zijn een symbool van gerechtigheid en geven aan dat Jorwert het oude hoofddorp was van Baarderadeel.
|
vlag |
